Przejdź do treści

#31 WPQR z PWHT – Kiedy wykonać badania nieniszczące (NDT)?

W poprzednim artykule pisałam, czy można dodać do WPQR obróbkę cieplną po spawaniu (PWHT) bez osobnej kwalifikacji. Jeśli jeszcze nie czytałaś/-eś, zachęcam Cię – wróć do niego, żeby zrozumieć dalszą część 😉

Miałam przyjemność kwalifikować technologię spawania z obróbką cieplną – zarówno kiedy byłam Inżynierem Spawalnikiem jak i po drugiej stronie, czyli jako Inspektor w Jednostce Certyfikującej (czyli zostało mi być jeszcze klientem 😂 – może w przyszłości). Muszę przyznać, że już sam dobór parametrów obróbki cieplnej (prędkość nagrzewania, temperatura, czas przetrzymania i prędkość chłodzenia) jest dość stresujący. Niby w trakcie studiów mieliśmy tematy dotyczące obróbki cieplnej, ale zwykle jest to dość ogólnie prowadzone, a przecież każdy przypadek wymaga indywidualnego podejścia. Nie jest to prosta sprawa. Proces PWHT sam w sobie jest kosztowny, a zwykle zlecenie jest na ostrzu noża i terminy gonią nieubłaganie, więc raczej nie ma czasu na pomyłki. Pamiętam, że bardzo się stresowałam, czy aby na pewno parametry są odpowiednie i przyznaję, że w ich doborze bardzo pomogła mi norma EN 13445-4, także jeśli jesteś zainteresowana/-y tematem to odsyłam właśnie do tej normy. Żeby zminimalizować ryzyko wysłałam złącza na badania NDT przed i po obróbce cieplnej (2 razy).

Natomiast jakie są wymagania normy?

Kiedy należy wykonać badania nieniszczące przy kwalifikowaniu technologii spawania z obróbką cieplną po spawaniu?

👉 W skrócie: NDT przy kwalifikacji WPQR z PWHT .

Generalnie spawalnictwo jest dla leniuszków, bo to jeden wielki skrót, kto czytał ISO 9606-1, ten wie 🤓

Z pozoru wydaje się to prosta sprawa, bo to przecież TYLKO badania NDT. Jednak nie do końca.

Kiedy najlepiej je przeprowadzić?

Przed obróbką cieplną po spawaniu? Przecież lepiej wiedzieć, czy złącze nie posiada niezgodności zanim wyślemy na obróbkę niż płacić za nią, a potem się okaże, że jednak to nasze złącze nie było wcale takie idealne, jak spawacz twierdził.

czy…

Po obróbce cieplnej po spawaniu? No bo w sumie, to mogliśmy błędnie założyć warunki PWHT.

OBJAŚNIENIA

  • NDT – Non-Destructive Testing – Badania nieniszczące
  • DT – Destructive Testing – Badania niszczące
  • PWHT – Post Weld Heat Treatment – Obróbka cieplna po spawaniu
  • Wpis dotyczy normy PN-EN ISO 15614-1:2017-08/A1:2019-12

NORMY, CZYLI GDZIE SZUKAĆ ODPOWIEDZI?

Norma wszystko Ci powie. A odpowiedź na dzisiejsze znajdziemy w punkcie 7.3 Badania nieniszczące, norma EN ISO 15614-1:2017-08/A1:2019-12.

WPQR – Kiedy wykonać badania NDT jeśli stosujesz obróbkę cieplną 7.3

W pierwszym akapicie znajdziemy informację, że obróbka cieplna po spawaniu (PWHT) powinna zostać zakończona przed wykonaniem badań nieniszczących (NDT).

Oznacza to, że najpierw należy przeprowadzić obróbkę cieplną po spawaniu, a następnie zbadać złącze.

JAK JA BYM PRZEPROWADZIŁA KWALIFIKACJĘ WPQR Z PWHT?

Tak jak pisałam we wstępie, osobiście uważam, że jeżeli jest możliwość, warto przeprowadzić badanie NDT zarówno przed jak i po PWHT.

Dlaczego?

Oczywiście nie jest to wymagane! Aczkolwiek… no nie oszukujmy się – nie zawsze te złącza wychodzą tak, jak trzeba, nawet kiedy wykonuje je najlepszy spawacz. A w mojej opinii bez sensu jest wysyłać złącze na obróbkę cieplną i płacić za nią, jeśli nie mamy pewności, że spoina nie ma niezgodności. Wiele firm ma własny personel i sprzęt NDT, więc w miarę możliwości zawsze warto takie badanie wykonać.

Pomyślmy wysyłamy złącze na PWHT, a potem okazuje się, że w spoinie były niedopuszczalne przyklejania lub inne niezgodności i cały proces poszeeedł… No bez sensu tracić pieniądze i czas.

Niekoniecznie musisz wymagać raportu* z badań NDT, które były wykonywane przed obróbką cieplną – tu chodzi o informację dla Ciebie, że pierwszy etap weryfikacji przeszedł pozytywnie.
*Oczywiście dla badań NDT po PWHT raporty są wymagane!

Tak, ja wiem, że nie każda firma ma możliwość przebadania złącza przed PWHT i nie chce ponosić dodatkowych kosztów – ja tego nie neguję.

Dodatkowo są przypadki, np. przy stalach typu P91 obróbka jest prowadzona na bieżąco, więc badania chcąc, nie chcąc wykonamy po 😉

BADANIA NISZCZĄCE (DT)

Co do badań niszczących chyba nikt nie miał wątpliwości, że są wykonywane po obróbce cieplnej (chyba nie ma logicznego uzasadnienia, żeby wykonywać je przed) 🤓

W SKRÓCIE

Poniżej przedstawię Ci proces kwalifikacji WPQR z PWHT.

Z premedytacją nie dopisuję w nim badań NDT przed obróbką cieplną, bo norma tego nie wymaga. Aczkolwiek moje zdanie na ten temat już znasz 😉

Dobór parametrów

⬇️

pWPS

⬇️

Spawanie złącza
(warto wykonać zapis z tego procesu)

⬇️

PWHT

⬇️

NDT

⬇️

DT

⬇️

Zatwierdzenie WPQR

ZAPISY – WYMAGANE DOKUMENTY DO WPQR

Kolejność w tym schemacie NIE jest przypadkowa. Oznacza to, że dokumenty powinny być wykonane, a co za tym idzie DATOWANE właśnie w tej kolejności!

Nawet nie wiesz, ile razy spotkałam się, że przy zatwierdzaniu dokumentów do WPQR, data wykonania pWPS była po procesie spawania, a czasem nawet po badaniach NDT 🤷‍♀️

Jakie dokumenty są wymagane do kwalifikacji WPQR z PWHT?

  • pWPS
  • zapis procesu spawania (niewymagane, ale zalecam)
  • raport z PWHT
  • raporty z NDT (po PWHT)
  • raporty z DT
  • atesty/certyfikaty materiału podstawowego
  • atesty/certyfikaty materiału dodatkowego

Rozszerzenie tego tematu będzie przy okazji kolejnych wpisów!

A jeśli chcesz zakwalifikować ze mną swoją technologię spawania, napisz do mnie

Kontakt@paulinagrabowska.pl

.

BIBLIOGRAFIA

[1] EN ISO 15614-1:2017-08/A1:2019-12 – Specyfikacja i kwalifikowanie technologii spawania metali – Badanie technologii spawania – Część 1: Spawanie łukowe i gazowe stali oraz spawanie łukowe niklu i stopów niklu

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *